Nederlandse Familienamenbank |
|
Groote Haar |
< | Klein Haar | < |
Kleine Haar Kleinhaar Klein Haarhuis |
twee delen
Onder de term 'dubbele naam' verstaan we bij familienamen samengestelde namen, waarbij oorspronkelijk de naam van een bezitting zoals een landgoed aan de eigenlijke achternaam werd toegevoegd, en waarbij vervolgens twee achternamen werden gecombineerd, meestal de naam van vader en moeder.
Een aantal familienamen bestaat eveneens uit twee aparte delen, maar deze namen kunnen desondanks niet als dubbele namen worden beschouwd. Namen met de bijvoeglijke naamwoorden Groot, Klein (Lutje), Oud (Old) en Nieuw (Nij) duiden boerderijen aan, voornamelijk in Oost-Nederland. De namen van deze boerderijen laten zien dat bij een oorspronkelijk huis een nieuw huis is gebouwd: Groot Bronsvoort en Klein Bronsvoort uit Bronsvoort; Kleinen Traast bij Grotentraast; Lutke Schipholt bij Schipholt; Olde Agterhuis bij Agterhuis; Olde Olthuis bij Olthuis.
Ook een familienaam als Van Bergen Henegouwen is strikt genomen geen dubbele naam, want Henegouwen een nadere plaatsbepaling van de plaats Bergen: het betreft Bergen, of in het Frans: Mons, in de Belgische provincie Henegouwen. Zo is ook Sta van Uiter in feite geen dubbele familienaam, al bestaat hij nu uit meerdere delen. Sta van Uiter is een interpretatie van de familienaam Stavenuiter.
• De Lieveldse boerderijen stonden in groepjes, droebels genoemd, in een soort krans om de grote es. Droebelvorming was een gevolg van erfdeling. Vaak nam de oudste zoon de boerderij van zijn ouders over. De jongere broers die wilden boeren en trouwen, kregen een klein gedeelte van het erf en bouwden het huis in de onmiddellijke nabijheid. De nieuwe boerderij kreeg dezelfde naam als de ouderlijke hoeve, maar met toevoeging 'Klein' of 'Nieuw'. Zo ontstonden ook de erfnamen Groot Avink en Klein Avink. Droebels waren besloten gemeenschapjes, die door de vele zandwegen slecht te bereiken waren [Theo Withag, 'Van Klein Avink tot Erve Kots', in: De Lichte Voorde (219), nr 76, p 38].
• [H. Taubken, 'Große Hüttmann - Kleine Wienker - Lütke Schelhove. Zur Verbreitung eines Familiennamentypus', in: Niederdeutsches Wort 39 (1999), p 35-65].
afkortingen en bibliografische notaties:
