Nederlandse Familienamenbank

kenmerken:

patroniem

andere taal

Veel voornamen die aan de basis van patroniemen liggen worden verklaard in de
Nederlandse Voornamenbank

specifieke componenten:

ze

ze

Veel patroniemen zijn gevormd met het woord 'zoon', in het Middelnederlands 'soon' of 'sone' en op den duur heeft dit achtervoegsel zoon afgesleten tot -zen, -sen, -ze en -se. Met -ze zijn er niet zoveel in het familienamenbestand overgeleverd. We noemen in volgorde van de meeste naar minder: Matze, Heinze, Lentze, Hakze, Henze en Hinze, Medze en Metze, Frederikze, Hunze, Willemze, Janze en Jansze, Arentze, R?tze, Broerze, Evertze, Gerritze, Muusze, Dirkze, Luitze, Rikze, Jacobze, Tijsze, Harmsze.
We zien echter ook namen die op -ze eindigen maar niet tot dit type -ze uit 'zen/zoon' gerekend kunnen worden. Het kunnen bijvoorbeeld namen zijn die op een -s eindigen en met een -e verbogen zijn, zoals Kroeze en Kruize, (De) Vrieze, Rooze, Buijze, Haze. Verwarrend is dan dat ook van een andere schrijfwijze voor een -sse-vorm sprake kan zijn, bijvoorbeeld Buijsse en Buijze, en dan kan men juist weer zeggen dat er een relict van 'zoon' achter de naam zit. Ook zijn er Duitse namen die eindigen op -z of met het vleisuffix -z(e) in Nederland terechtgekomen, bijvoorbeeld Kuntze en Kunze, Stolze, Schulze en Schultze, Schwarze, Goetze.
De schikking van de hier vermelde namen zou bij nadere bestudering mogelijk bijgesteld moeten worden. Het is niet eenvoudig om familienamen naar hun oorsprong op basis van hun huidige verschijningsvorm te preciseren.