Nederlandse Familienamenbank

verklaring:
Patroniem met -se (< zoon) bij de voornaam Roel, verkorte vorm van Roeland of Roelof.

Citeren:
Leendert Brouwer, 'Roelse', in: Nederlandse Familienamenbank = CBG Familienamen, Amsterdam, Meertens Instituut / Den Haag, CBG Centrum voor familiegeschiedenis, 2000...

kenmerken:

patroniem

Veel voornamen die aan de basis van patroniemen liggen worden verklaard in de
Nederlandse Voornamenbank

specifieke componenten:

se

se

In enkele regio's zijn veel patroniemen met het slot-element -se gevormd. Vooral voor Zeeland geldt het als een specifiek naamtype. De naamsuitgang -se komt voort uit -sen dat weer voortkomt uit -sone = 'zoon'. De slot -n werd niet meer gehoord. Toch zijn er ook in Zeeland meer namen op -sen dan op -se.
De meest voorkomende namen in Nederland op -se zijn: Willemse, Janse, Pieterse, Cornelisse, Wisse (al kan men zich afvragen of deze naam erbij hoort, want hij is waarschijnlijk identiek aan de voornaam waarvan hij is afgeleid), Hendrikse, Gerritse, Adriaanse, Louwerse, Barendse, Jobse, Peterse, Fllipse, Joosse, Bastiaanse. Al deze namen komen veel in Zeeland voor, maar niet overwegend: de naam Willemse komt veel meer in Noord-Holland en Noord-Brabant voor en ook meer in Zuid-Holland en Utrecht. Dat geldt ook wel voor enkele andere namen. De echt Zeeuwse namen zijn Wisse, Janse, Adriaanse, Louwerse, Jobse, Flipse en Joosse.

• "Het meest frequent echter is in Nederland het type waarbij oorspronkelijk Middelnederlands -sone en varianten langzamerhand tot -sen is verdoft. (...) Ook het verdoffingsproduct -sen komt in nogmaals gereduceerde vorm voor, en bovendien tamelijk frequent. Het betreft de vooral uit Holland en Zeeland bekende familienamen op -se. Enkele voorbeelden: Aarnoudse, Gideonse, Karelse, Leendertse, Machielse, Peterse, Rijkse, Willemse. De uitgang -se (een enkele keer ook -ze gespeld: Frederikze naast Frederikse) treedt steeds in verbinding met een voornaam op" [Ebeling-1993, p 94].

afkortingen en bibliografische notaties: