Nederlandse Familienamenbank

kenmerken:

toponiem

specifieke componenten:

jer	geen affix

jer

• "Typisch Gronings is wel de talrijkheid van de noordoostelijke namen op -ker of (vooral na d, l, d en t) -(t)jer, van het type imker voor bijenhouder. Zij geven de afkomst of het beroep van de drager aan, zoals (in Friesland): Bilker(t), Blesker, Tjoelker (...), 'W?ldtsje(r), st?dtsjer, moalker, bijker, feantsjer, t?ntsjer' (naast: "feanter, t?nter" met -ter), Tuinker, Duinker, Duintjes, Kleiker, Leemker, enz. als afleidingen van Het Bildt, De Blesse, De Tjoele (in Achtkarspelen) en de Friese woorden voor: de Wouden, stad, meel, bij, veen, tuin, duin, klei, leem, enz. Ten dele hangen deze afleidingen samen met de Friese werkwoorden op -kje (en na n: -tsje), zoals: bijkje (naast ymkje), buorkje, feantsje, koaikje, pypkje, tomkje, t?ntsje, waarvoor het Gronings vormen op -ken en -tjen heeft: boerken, bijken (naast iemken), doemken, kooiken, piepken, toentjen, veentjen (volgens K. ter Laan in het Westerkwartier) naast veentken (Westerwolde).
Voor Groningen kan ik wijzen op: Hoornker, Schansker, Boneschansker, Woldjer, Woltjer, Schildjer, stadjer, Veenker, Veentjer, Bosker, Meelker, Potjer, Panjer, enz. als afleidingen van Hoorn (onder Wedde), Oude- of Nieuwe-Schans, Boneschans (bij Nieuwe-Schans), het Wold of de Wolden, Overschild, stad, veen, bos, meel, pot, pan, enz. Merkwaardig is dat een aantal door Winkler en Meertens genoemde Groningse voorbeelden niet (meer) in Groningen voorkomen: Duinker, Kofker, Kooltjer, Korfker, Leemker, Muirker, Tuinker en: Borker, Buntjer, Renker, Streutker, Strootker." Volgt een lijstje van -ker- en -tjer-namen die met een mate van waarschijnlijkheid tot dit type behoren. Zij komen vooral in het zuidoosten, in de Veenkoloni?n en Westerwolde talrijk voor [NRF-Gr, p 9; H.T.J. Miedema, 'Veenkers en Sandkers tegenover Veentjers en Sandjers in het oosten van Groningen en Drente', in: DMB 17 (1965), p 43-52].

afkortingen en bibliografische notaties: