Nederlandse Familienamenbank

Naam 
Veen, van de / der < Veen, van
Veenstra
Ven, van de / der
Verveen
Vanderveen

naamsvermeldingen en literatuurreferenties:

• "Ven en veen komen allebei van Germaans fanja 'moerassige waterplas'. In de gewone woordenschat zijn de twee oorspronkelijke vormvarianten semantisch gedifferentieerd geraakt - ven slaat op een plas, veen op een bodemsoort, nl. het voorstadium van turf - maar in de toponymie zijn ze minder strikt van elkaar te scheiden. Weliswaar is veen een courante naam voor moergebieden, waar turf werd ontgonnen, maar het komt ook voor als bestanddeel van vijvernamen. Ven-namen van hun kant hebben het vaakst betrekking op stilstaand water, maar worden toch ook aangetroffen op plaatsen waar vroeger turf werd gestoken. Als waternamen duiden ven en veen weer diverse soorten plassen aan, van moerassige poelen tot meertjes met helder water. Bovendien komen beide bestanddelen ook voor ter aanduiding van wat we nu 'moeras' zouden noemen (waterrijk terrein zonder behoorlijke afwatering). Ven en veen keren onder een heleboel gedaanten in familienamen terug. Afgeleid van veen zijn Van (der) Veen(e), Terveen, (De) Veen(e), Veen(s), Veenman(s) en Venema en Veenstra. Uit ven ontstonden Van de(n)/der Ven(ne), -Vin(ne), Verven(ne), Verveyne, Ven(ne)man(s) en Vennekens" [Devos-2001, p 40].
• [W. van Osta, 'Veen, ven en Peel', in: Naamkunde 29 (1997), p 31-61].
• Louwe van den Vene; toponiem 'opten Veen' [Leenmannen Utrecht 1379, p 48].
• Pieter en Willem Dircs zoons van den Veen, Den Haag 1407 (archief van de Abdij Loosduinen) [Sernee-1920, p 186].
• Naamsaanneming Van der Veen te Grouw 1811: a. Gerben Edzerds, tekent Fen, ovl. 1812 als Feenstra, was boer in het Swartveen Sm.; b. Gerlof Gerrits, ovl. 1814, was boer in de oude veenkolonie De Rotfalle; c. Herre Gerrits, ovl. 1851, zijn moeder Aaltje Sweitzes afk. uit Bakkeveen, zijn grootvader H.G. was in 1749 veenarbeider te Urterp (A. Wadman, In skoalmaster yn 'e Dokkumer wâlden, diss. Groningen 1955, p 329); d. Roelof Taekes, ovl. 1817, was te Aldegea Sm. geb. "krekt oer it fean" [Hoekema-1975, p 276].
• Folkert Wilts, geb. Boornbergum 1791, huw. Marum 1813 (& Nijnke Diepstra), dagloner > Fake Volkerts van der Veen, geb. Doezum (Grootegast) 1813, huw. Marum 1835 (& Trientje Rieuwerts Veening), arbeider, dagloner (>>>). "Voor 1920 was een groot aantal van hen vooral werkzaam in de landbouw, als veenarbeiders en een enkeling als turfschipper" [F.G. van der Veen, 'Genealogie Van der Veen', in: Ons Waardeel (1993), nr 6, pp 231-237].
• Willem Geerts van der Veen (Ide 1766-Kloosterveen (Assen) 1838), arbeider; zoon van Geert Willems Jonkman, zich later noemende Van der Veen, geb. Eelde 1734, keuter in Ide; zoon van Willem Jans [H.M. Luning, 'De provinciale voetboden', in: DGJ 3 (1996), p 55].
• Jippe Tjerks van der Veen, geb. Veenwouden ca. 1751, ovl. Steenwijkerwold 1828; zoon van Tjerk Klazes, ged. Rijperkerk 1717, in 1749 praamschuiver te Veenwouden; zoon van Klaas Jelles, boer te Veenwouden [Hellinga-1996, p 110, nr 88].
• Harmen Essen (van de Veen) (Apeldoorn 1733-Putten 1801) is de vader van 1. Aalt Harmsen (van Es) (Putten 1778-Nijkerk 1806), die de vader is van Harmen van Es (Nijkerk 1803-Putten 1839), en 2. Evert Harmsen (van de Veen) (Putten 1785-1845), die de vader is van Harmen van de Veen (Putten 1819-1854), en 3. Jan van de Veen (Putten 1794-Nijkerk 1833), die de vader is van Harmen van de Veen (Putten 1815-1894) [T. Hoekstra & G.C.J.M. Hollanders, 'Arleriaanse genealogieën', in: Jaarboek Puttens Historisch Genootschap (1998), p 60].
• Frans Romkes van der Veen (Veenwouden 1773-Akkerwoude 1829; vermoedelijk zoon van Romke Tjallings & Trijntje Cornelisdochter, huw. Veenwouden 1759 [Jan Haisma & Janny Haisma-Bijsterveld, Het voor- en nageslacht van Sytse Haisma en Baukje van der Veen uit Dantumadeel, II, Valkenswaard 2000, p 55, 61, 68].
• Harm Hindriks van der Veen (Nieuw Scheemda 1764-Zuidbroek 1824) [G.W. Spelde, 'Kwartierstaat van Geert Wiecher Spelde', in: Ts. Westerwolde 22 (2001), nr 3, p 80-81].
• [Otto Schutte, 'Kwartierstaat Van der Veen (Harlingen), in parentelen', in: Genealogysk Jierboek (2013), p 83-166].
• Veen, van (der); van der Veene, Terveen, van Veenen:  PlN Veen: veengrond, turfgrond (NB, U, GR, OIJ). 1300 Ermgardis vanden Vene, Tv. (BERDEN); 1391 Bartholomeeus vanden Veen, Hoorn (NHC); ±1400 bij meesteren Michielen van der Veene, VB (PEENE); 1403 Foke van Veen, Aw. (ANP).  [WFB2]
• Veen, van de(r); van der Feen, Verveen, van `t Veen: PlN Veen `veengrond, turfgrond' (GR, NB, OIJ, U). 1391 Bartholomeeus vanden Veen, Hoorn (WF).   [WFZ]

afkortingen en bibliografische notaties: