Nederlandse Familienamenbank

Naam 
Jong, de < Jonge, de
Jongh, de
Jongsma
Jongen
Jong

verklaring:
De Jong is de meest voorkomende familienaam in Nederland. Van oorsprong is het een toenaam vergelijkbaar met de toevoeging Jr. (Junior) achter een naam. De naamdragers hadden dezelfde voornaam en/of hetzelfde patroniem als de oudere van wie zij zich met dit predikaat onderscheidden. In dit opzicht verhoudt 'de Jong' zich ten opzichte van 'de Oude' als Jr. ten opzichte van Sr. (Senior). Dat De Jong(e) als familienaam veel meer voorkomt dan De Oude is vanzelfsprekend. De toenaam werd een familienaam op het moment waarop de kinderen van iemand met de toenaam 'de Jong(e)' naar hem werden genoemd, bijvoorbeeld bij Jan de Jong als zoon van Cornelis Jansz de jonge. Aangezien een (klein)zoon van iemand met de toenaam 'de Oude' al de toenaam 'de Jonge(e)' had - de toevoeging 'de oude' zou anders overbodig zijn - kon dit predikaat zich moeilijk tot familienaam ontwikkelen.
Dat namen als Den Ouden en Oud toch bestaan is overigens wel verklaarbaar. Tussen de twee van elkaar te onderscheiden naamdragers zou ook een andere relatie kunnen bestaan dan die van (groot)vader en (klein)zoon. Het was bijvoorbeeld mogelijk dat twee broers met dezelfde voornamen met de toevoegingen 'de oude' en 'de jonge' van elkaar werden onderscheiden. Vanwege de strenge vernoemingsregels was het destijds niet ongebruikelijk dat twee zonen dezelfde voornamen kregen, omdat beide grootvaders nu eenmaal die naam hadden. In dat geval konden de kinderen van 'de oude' deze toenaam hebben meegekregen.

Citeren:
Leendert Brouwer, 'De Jong', in: Nederlandse Familienamenbank = CBG Familienamen, Amsterdam, Meertens Instituut / Den Haag, CBG Centrum voor familiegeschiedenis, 2000...


kenmerken:
adjectief

specifieke componenten:

de